พญานาค สัญลักษณ์ของความมั่งคั่ง การบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในยุคปัจจุบันถือเป็นหนึ่งในสิ่งที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของมนุษย์ ก่อให้เกิดความเชื่อมั่นในเรื่องที่เราต้องการเชื่อ ว่ากันว่า เปรียบเสมือนสายรุ้งที่เชื่อมระหว่างสวรรค์และโลกมนุษย์ เป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ คนจำนวนมากจึงนิยมบูชาเพื่อความเป็นศิริ มงคล ต่อชีวิต
ความเชื่อของชาวพุทธ
“พญานาค” เป็นความเชื่อที่อยู่คู่คนไทยมาช้านาน ตามตำนานเล่าขานว่า มีลักษณะคล้ายงูขนาดใหญ่ มีหงอนและลำตัวมีเกล็ดสีแตกต่างกันตามบารมี อาศัยอยู่ใต้เมืองบาดาล แม่น้ำหรือมหาสมุทรรวมไปถึงบนบกเช่นกัน บางตนสามารถแปลงกายเป็นมนุษย์ได้ เชื่อกันว่าถ้าบูชาแล้วจะช่วยเสริมอำนาจ สร้างบารมี รวมถึงได้โชคลาภเงินทองมากมาย นอกจากนั้นยังปรากฏอยู่ในประติมากรรมไทยมาช้านาน ตามพระไตรปิฎกได้กล่าวไว้ว่า ในระหว่างที่พระพุทธเจ้าทรงเสวยวิมุตติสุข (พบสุขจากการหลุดพ้นจากกิเลสทั้งปวง) วันนั้นได้เกิดลมพายุโหมกระหน่ำ ได้มีนาคตนหนึ่งรามว่า มุจลินท์ เลื้อยเข้ามาขดรอบพระพุทธองค์และแผ่พังพานเพื่อไม่ให้พระเศียรของพระพุทธเจ้าโดนฝน หลังจากพายุหยุดก็ได้แปลงกายเป็นมนุษย์และถวายความเคารพต่อพระพุทธเจ้าด้วยความเลื่อมใส จึงเกิดเป็นพระพุทธรูปปางนาคปรกขึ้น
พญานาค ในพระพุทธศาสนา
เรื่องราวนั้น มีระบุอยู่ในหลายตำราอย่างเช่น “คัมภีร์ปรมัตถ” คัมภีร์นี้ประกอบด้วยเรื่องราวเชิงวรรณกรรม ปรัชญา และบทสรุปความรู้ของพระพุทธเจ้า ก็ได้ระบุถึงไว้ดังนี้
ชนิดของ พญานาค แบ่งเป็น 4 ประเภทคือ
- อันฑชะ เป็นนาคที่เกิดจากไข่ ส่วนใหญ่เป็นงูชั้นล่างที่พบเจอได้ทั่วไป
- ชลาพุชะ เป็นนาคที่เกิดในครรภ์ ลักษณะเป็นงูขนาดใหญ่มากหลายร้อยเมตร อาศัยอยู่ใต้น้ำลึก มีหน้าที่คอยเฝ้าสถานที่สำคัญเช่น วัด หรือคอยเฝ้าสมบัติ
- สังเสทชะ เป็นนาคพันธุ์ที่เกิดจากเหงื่อไคล เป็นกึ่งเดรัจฉานกึ่งเทพ อาศัยอยู่ในเมืองบาดาล แปลงกายเป็นมนุษย์ได้ คอยรับใช้โอปปาติกะ
- โอปปาติกะ เป็นนาคที่ผุดเกิดจากบุญบารมี มีบุญมาก เกิดมาเป็นชั้นชนที่ปกครองประชากรนาคทั้งหลาย
พญานาค มีพิษแบ่งเป็น 4 ประเภทดังนี้
- ปูติมุขะคือ นาคที่มีพิษ ถ้าผู้ใดโดนกัดแล้ว แผลจะเน่าเปื่อย น้ำเหลืองไหลไม่มีทางรักษา เจ็บปวดทรมานจนตาย
- กฎฐะมุขะคือ นาคที่มีพิษ ถ้าผู้ใดโดนกัดแล้วร่างกายจะแข็งทื่อ ไม่สามารถขยับหรืองอแขนขาได้ ต้องตายอย่างทรมาน
- อัคคิมุขะคือ นาคที่มีพิษ ถ้าผู้ใดโดนกัดแล้วจะเหมือนโดนไฟเผา บาดแผลคล้ายถูกไฟไหม้
- สัตถะมุขะคือ นาคที่พ่นพิษ ถ้าโดนผู้ใดแล้วจะตายทันทีเหมือนถูกสายฟ้าฟาด
บุคคลในลักษณะ 5 ข้อนี้ มักมี พญานาค คุ้มครอง
- เกิดวันเสาร์ วันพุธกลางคืน วันพฤหัสหรือปีมะโรง ชอบหรือมีโอกาสทำบุญ สร้างวัด สร้างโบสถ์และสร้างพระอยู่เป็นประจำ
- ชอบทำบุญ ทำทาน สวดมนต์นั่งสมาธิถือศีล 5
- ฝันเห็นบ่อยครั้ง เห็นแม่น้ำกว้างใหญ่ เคยขอพรจากแล้วได้ดั่งใจ เป็นคนที่เวลาลำบาก จะมีโชคช่วยหาทางออกให้เสมอ
- เกลียดการโกหก เกลียดคนผิดคำพูด อารมย์ร้อนขึ้นง่าย ลงง่าย
- มีวิบากกรรมเรื่องความรัก มักไม่สมหวัง มีเรื่องให้ต้องแยกจากกัน
บูชายังไงให้ปัง
วิธีบูชาแตกต่างกันไปตามภูมิภาคและสถานที่แต่หลัก ๆ ผู้ที่บูชาจำเป็นต้องรักษาศีล 5 หมั่นทำบุญ ทำทานเป็นประจำ ไม่พูดปด สำหรับใครที่ยังไม่มีโอกาสได้ไปไหว้ขอพร ตามสถานที่ต่าง ๆ สามารถไหว้ที่บ้านตามสะดวกได้ดังนี้ ไหว้ในวันพระขึ้น 15 ค่ำ เตรียมผลไม้เช่น กล้วย มะพร้าว ส้ม เป็นของไหว้ (ห้ามมีเนื้อสัตว์) น้ำเปล่า เตรียมดอกไม้สีขาว จุดธูป 14 ดอก หันหน้าไปทางทิศตะวันออกหรือหันตรงไปยังรูปปั้นหรือวัตถุที่เคารพบูชา สิ่งสำคัญในการไหว้คือ การมีศรัทธา ภาวนาคาถาและตั้งจิตให้มั่น จากนั้นขอพรตามที่ใจปรารถนา
คาถาบูชา พญานาค
ตามรอยความเชื่อบูชา พญานาค ที่ไหนดี?
-
ถ้ำนาคา อ.บึงโขงหลง จ.บึงกาฬ
สถานที่ยอดฮิตที่สายมูต่างก็รู้จัก ถ้ำนาคาอยู่ในพื้นที่ของอุทยานภูลังกา ด้านในมีลักษณะหินรูปร่างต่าง ๆ ทอดยาวคล้าย พญานาค นิยมกราบไหว้ขอพรทั้ง 3 ส่วน ส่วนหัว ช่วงลำตัว และเกล็ด ชาวบ้านต่างเชื่อว่าหินภายในถ้ำนี้คือ พญานาคที่ถูกสาปเพราะไปมีสัมพันธ์กับมนุษย์นั่นเอง
-
วัดป่าคำชะโนด จ.อุดรธานี
เกาะลอยน้ำที่ปกคลุมไปด้วยต้นชะโนด ตำนานทางไปโลกบาดาล บ่อน้ำ หลายคนบอกกันแบบปากต่อปากว่าศักดิ์สิทธิ์มาก เป็นผู้ปกปักรักษาที่นี่มีชื่อว่า จ้าวปู่ศรีสุทโธและจ้าวย่าศรีปทุมมา บันดาลโชคลาภ ชื่อเสียงและเงินทอง ส่วนใครสะดวกไปสักการะใกล้ ๆ กรุงเทพมีแนะนำวัดป่าคลอง 11 จังหวัดปทุมธานี
-
ถ้ำนาคาธิบดี จ.ศรีสะเกษ
ถ้ำนาคาธิบดี ภายในถ้ำมีลักษณะเหมือนวังบาดาล มีหินงอกหินย้อยประกอบกับไฟหลากสี สวยงามแปลกตา ด้านในยังมีรูปปั้นสีขาวที่วิจิตรงดงามให้ไหว้สักการะ เป็นอีกหนึ่งสถานที่ยอดนิยมของชาวไทย
-
วัดภูมโนรมย์ จ.มุกดาหาร
วัดเก่าแก่อายุสร้างมาตั้งแต่ปี 2461 สถานที่ยอดนิยมที่พลาดไม่ได้คือ รูปปั้น ที่ตั้งอยู่ลานหินในวัด คือ พญาศรีมุกดามหามุนีนีลปาลนาคราช สูง 20 เมตร หันหน้าไปทางแม่น้ำโขง ผู้ที่มากราบไหว้ต้องตั้งจิตอธิฐานและเดินลอดท้องทั้ง 7 ช่อง